Jakie funkcje pełni depozyt zabezpieczający?

Depozyt zabezpieczający jest związany z różnymi rodzajami klas aktywów finansowych takimi jak np.:

• CFD
• Kontrakty terminowe
• Opcje
• Obligacje itp.

Koncentrując się na rynku instrumentów pochodnych typu CFD oraz rynku brokerów Forex, na pytanie, co to jest depozyt zabezpieczający, możemy odpowiedzieć, że jest to kwota potrzebna do zawarcia transakcji z dźwignią. 

Depozyt zabezpieczający nie jest kosztem i stanowi jedynie zabezpieczenie dla brokera przed stratami wynikającymi z niekorzystnych ruchów cenowych na rynku, a nam umożliwia handel na rynku Forex. 

W momencie, gdy nasza pozycja przynosi straty, depozyt zabezpieczający zapewnia nam na rachunku bufor pieniężny służący do pokrycia ewentualnych strat. Zatem depozyt ten jest mechanizmem ochronnym zarówno dla nas, jak i dla brokera przed sytuacją, w której z powodu dynamicznej sytuacji rynkowej na naszym rachunku zabraknie, bądź mogłoby zabraknąć środków, na pokrycie ujemnego wyniku otwartej pozycji.

Istotne cechy depozytu zabezpieczającego, które musimy znać przy graniu na rynku Forex instrumentami typu CFD to:

Wysokość depozytu zabezpieczającego. Zwykle wyraża się go w procentach wartości pozycji inwestycyjnej, którą chcemy otworzyć. Wysokość tego depozytu zależy od polityki brokera i rodzaju instrumentów finansowych.

Przykład:

• Chcemy otworzyć pozycję na parze walutowej EUR/USD o wartości 100.000,00 EUR
• Broker wymaga depozytu zabezpieczającego w wysokości np. 2,00% od wartości transakcji.
• Oznacza to, że w momencie otwierania pozycji na naszym rachunku zostanie zablokowana kwota 2.000,00 EUR (100.000,00 EUR x 2%=2.000,00 EUR)

Minimalna kwota depozytu zabezpieczającego. Broker może i niektórzy brokerzy tak robią, ustalić kwotę, która musi zostać wpłacona na rachunek brokerski, bądź się na nim znajdować, aby otworzyć pozycję. Oznacza to, że jeśli depozyt zabezpieczający do pozycji, którą chcemy otworzyć, jest niższy niż minimalna kwota depozytu zabezpieczającego, to na naszym rachunku zostanie zablokowana kwota równa minimalnemu depozytowi zabezpieczającemu w momencie otwierania pozycji.

Przykład:

• Broker wymaga minimalnego depozytu zabezpieczającego w wysokości równowartości 100,00 EUR
• Chcemy otworzyć pozycję o wartości 1.000,00 EUR (0,01 lota), a broker wymaga depozytu zabezpieczającego pozycję w wysokości 3,33%, czyli równowartości 33,30 EUR.
• Ponieważ minimalny depozyt zabezpieczający wynosi 100,00 EUR, a depozyt zabezpieczający pozycję 33,30 EUR, to w tej sytuacji na naszym rachunku zostanie w momencie otwierania pozycji zablokowane 100,00 EUR jako minimalny depozyt zabezpieczający

Poziom wymaganego depozytu. Jest to minimalna wartość środków na naszym rachunku w stosunku do łącznego depozytu zabezpieczającego dla otwartych przez nas pozycji, której broker wymaga, do utrzymania naszych otwartych pozycji. Jeśli wartość naszych środków na rachunku spadnie poniżej tego poziomu, broker może zażądać uzupełnienia depozytu lub automatycznie zamknąć pozycję przynoszącą największe straty. W sytuacji skrajnej może zamknąć nawet wszystkie otwarte pozycje. Służy do tego mechanizm zabezpieczający złożony z dwóch etapów: 

Etap I to Margin-Call – wezwanie do uzupełnienia środków na naszym rachunku

Etap II to tzw. Stop-Out, czyli zamknięcie otwartych pozycji

Przykład:

• Depozyt zabezpieczający otwartej przez nas pozycji wynosi 150,00 PLN
• W chwili otwierania pozycji na rachunku łącznie mieliśmy 300,00 PLN
• Pozycja zaczęła przynosić straty i w pewnej chwili łączna wartość środków na naszym koncie (razem z depozytem zabezpieczającym) spadła do 150,00 PLN i spada dalej
• W tym momencie broker wezwie nas do uzupełnienia depozytu na naszym rachunku do poziomu przewyższającego depozyt zabezpieczający, a ta czynność nazywa się Margin Call
• Jeśli jednak nic nie zrobimy, a strata będzie się pogłębiać i spadnie poniżej kolejnego ustalonego przez brokera poziomu, to broker zamknie pozycję przynoszącą największą stratę. Taka czynność nazywa się Stop Out

Stop-Out jest ostatecznością w momencie, gdy właściciel rachunku nie podejmuje żadnych działań na swoim rachunku, a rynek  działa przeciwko jego pozycji. Jest on zabezpieczeniem, które ma nas uchronić przed utratą płynności i stratą większą niż stan naszego rachunku, czyli ujemnym saldem.

Wysokość depozytu zabezpieczającego zależy oczywiście wprost od wielkości wolumenu, czyli od wartości otwieranej pozycji, którą właśnie zajmujemy bądź chcemy otworzyć na rynku. Dzieje się tak, ponieważ jest on wyrażany jako procent kwoty zawieranej transakcji. Niemniej jednak zależy to również od kilku innych czynników takich jak np.:

Dźwignia finansowa. Jest ona jednym z najważniejszych czynników wpływających na wysokość depozytu zabezpieczającego w handlu na rynku Forex. Dźwignia finansowa jest mechanizmem, który umożliwia nam kontrolowanie większych pozycji otwartych na rynku przy użyciu mniejszych ilości naszego własnego kapitału. Bardzo ważną rzeczą, którą musimy zauważyć, jest to, że im wyższa dźwignia, tym mniejszy depozyt zabezpieczający będzie wymagany do otwarcia pozycji takiej samej wielkości. Wysoka dźwignia zwiększa nasze potencjalne zyski, ale jednocześnie istotnie zwiększa ryzyko wysokiej straty.

Przykład:

• Jeżeli dźwignia wynosi 1:100 – broker zablokuje na rachunku na poczet depozytu zabezpieczającego 1,00% wartości pozycji. Zatem jeśli chcesz otworzyć pozycję o wartości 10.000,00 USD, używając takiej dźwigni, to twój depozyt zabezpieczający będzie wynosił tylko 100,00 USD
• Jeżeli dźwignia wynosi 1:30 – broker zablokuje na rachunku na poczet depozytu zabezpieczającego 3,33% wartości pozycji. Zatem, jeśli chcesz otworzyć pozycję o wartości 10.000,00 USD, używając takiej dźwigni, to twój depozyt zabezpieczający będzie wynosił 333,00 USD i tyle zostanie zablokowane na twoim rachunku

Instrument finansowy. Wysokość depozytu zabezpieczającego zależy od rodzaju instrumentu finansowego i ma różną wysokość w zależności od klasy instrumentu. Depozyt zabezpieczający będzie inny w przypadku instrumentów takich jak kontrakty CFD, opcje binarne, obligacje czy akcje. Różne klasy instrumentów CFD np. na parę walutową czy też na jakiś surowiec, też będą miały różne depozyty zabezpieczające.

Przykład:

• Wysokość depozytu zabezpieczającego dla CFD na parę walutową EUR/USD przy dźwigni finansowej 1:30 dla transakcji o wartości 10.000,00 USD będzie wynosiła około 333,00 USD
• Wysokość depozytu zabezpieczającego dla kontraktu CFD na ropę naftową o wartości około 10.000,00 USD będzie wynosiła w przybliżeniu 10,00% wartości transakcji (zależnie od brokera), czyli równowartość 1.000,00 USD

Polityka brokera. Wymagania dotyczące poziomu depozytu zabezpieczającego są określane przez brokerów na podstawie obowiązujących regulacji w tym zakresie. Brokerzy przy ustalaniu tego poziomu kierują się dodatkowo różnymi innymi celami, a niektóre z nich to, np.:

Minimalizacja ryzyka – depozyt zabezpieczający jest jednym z narzędzi, które pozwalają na minimalizację ryzyka. Im wyższy poziom depozytu zabezpieczającego, tym mniejsze ryzyko związane z inwestycją zarówno dla nas jako inwestorów, jak i potencjalnie dla brokera

Ochrona przed stratami – odpowiednio wysoki poziom depozytu zabezpieczającego ma za zadanie zapewnienie nam lepszego balansu pomiędzy otwieraną pozycją a środkami na naszym koncie. Zestaw instrumentów takich jak np. depozyt zabezpieczający, Margin Call i Stop Out, a do tego jeszcze stop loss mają chronić nas przed niekontrolowanymi stratami i ujemnym saldem na rachunku, które potencjalnie mogą wystąpić

Zabezpieczenie ryzyka płynności – brokerzy muszą mieć pewność, że będziemy w stanie pokryć koszty transakcyjne i utrzymać swoje pozycje na rynku. Posiadanie zablokowanych  środków na rachunku na poczet otwieranych transakcji daje taką gwarancję. Wysoki poziom depozytu zabezpieczającego pomaga w dużo lepszym zabezpieczeniu ryzyka płynności

Zmienność rynku – gdy rynek jest bardzo płynny, broker może zwiększyć wymagany depozyt zabezpieczający, ustanawiając tzw. zmienny depozyt zabezpieczający, aby chronić swoje interesy i interesy inwestorów. Tego typu mechanizm stosuje np. Saxo Bank (i nie tylko on). Mechanizm ten jest zależny od zmienności rynku i indywidualnych instrumentów finansowych. Jeśli rynek jest stabilny, poziom depozytu zabezpieczającego może wynosić 1,00%, ale jeśli rynek nagle stanie się niestabilny, narażony na powstanie luk cenowych, poziom ten może wzrosnąć nawet do 10,00% wartości pozycji

XTB to Polski broker i jednocześnie jeden z największych na świecie brokerów CFD Forex notowanych na giełdzie. Broker oferuje swoją autorską, wielokrotnie nagradzaną platformę transakcyjną o nazwie xStation 5. Platforma ta jest intuicyjna, posiada szeroki zakres narzędzi analizy technicznej i wspiera inwestora wieloma ciekawymi rozwiązaniami technicznymi w podejmowaniu decyzji handlowych między innymi poprzez kalkulator zintegrowany z oknem handlowym.

Depozyt zabezpieczający krok po kroku w XTB xStation 5

Platforma  xStation 5 posiada zintegrowany z oknem handlowym kalkulator depozytu zabezpieczającego, pozwalający nam wyliczyć wszystkie podstawowe wartości transakcji handlowej i dostosowanie tej transakcji do naszej strategii i możliwości. W kalkulatorze i samej platformie xStation 5 zapisane są wszystkie podstawowe regulacje i zasady dotyczące depozytu zabezpieczającego oraz wszystkie inne powiązane parametry. Niektóre z nich widoczne są na bieżąco w oknie handlowym, o innych parametrach i zasadach związanych z depozytem zabezpieczającym musimy wiedzieć i pamiętać, ponieważ one aktywują się tylko w momencie zajścia odpowiednich warunków.

Źródło: XTB platforma transakcyjna xStation 5; Kontrakt CFD na indeks UK100

Powyżej widzimy okno handlowe zintegrowane z kalkulatorem, za pomocą którego możemy otworzyć pozycję na rynku. W przypadku otwierania pozycji na CFD na indeks giełdowy UK100 wystarczy:

Dobrać pierwszy parametr transakcji, czyli jej wolumen w jednostkach kontraktu. Tutaj ustawiamy wolumen w lotach, a dokładniej 1 mikrolot, czyli 0,01 lota

W okienku obok automatycznie zobaczymy wartość zawieranej pozycji wyrażoną w funtach brytyjskich tj. 780,65 GBP

W kolejnym okienku automatycznie zobaczymy kwotę depozytu zabezpieczającego zaprezentowaną w polskich złotych tj. 203,09 PLN

Po kliknięciu przycisku otwierającego daną pozycję, sprzedaż lub kupno (Sell lub Buy), system automatycznie zablokuje na naszym rachunku kwotę 203,09 PLN na poczet depozytu zabezpieczającego

Jeśli na naszym rachunku nie będzie wystarczających środków na pokrycie depozytu zabezpieczającego, platforma nie pozwoli nam zawrzeć takiej transakcji

Korzystanie z okna handlowego i kalkulatora depozytu zabezpieczającego na platformie xStation 5 dla dowolnego instrumentu finansowego może zatem odbywać się zgodnie z następującymi krokami:

Wybieramy instrument finansowy, dla którego chcemy obliczyć depozyt zabezpieczający, bądź otworzyć pozycję na rynku

Określamy wolumen kontraktu dla wybranego instrumentu. Pamiętaj, że jednostki wolumenu są różne dla różnych klas instrumentów. Przykładowo:

• jednostką kontraktową dla złota jest 1 uncja,
• jednostką kontraktową dla pary walutowej EUR/USD jest 1 lot, czyli 100.000,00 EUR

Na podstawie wprowadzonego instrumentu finansowego i wielkości kontraktu kalkulator xStation 5 automatycznie wylicza wartość kontraktu i wskazuje walutę kontraktu

Na podstawie wartości kontraktu Kalkulator xStation 5 w kolejnym kroku automatycznie oblicza wartość depozytu zabezpieczającego w walucie rachunku

Jeśli chcesz otworzyć daną pozycję, upewnij się, że posiadasz wystarczającą ilość środków na swoim rachunku, aby pokryć wymagany poziom depozyt zabezpieczający. W przeciwnym razie będziesz musiał  albo zmniejszyć wielkość kontraktu, albo wpłacić dodatkowe środki na swój rachunek.

Tak jak pisałem wcześniej wartość depozytu zabezpieczającego, bezpośrednio zależy od:

1. Wielkości wolumenu, czyli w konsekwencji wartości otwieranej transakcji
2. Dźwigni finansowej, która dla kontraktu CFD na pary walutowe wynosi 1:30

Źródło: XTB xStation 5; Kontrakt CFD na parę walutową EUR/USD            Źródło: XTB xStation 5; Kontrakt CFD na parę walutową EUR/USD

Powyżej widzimy kalkulację depozytu zabezpieczającego dla CFD na parę walutową EUR/USD. W zależności od wielkości transakcji mamy różne kwoty depozytu zabezpieczającego, które możemy dostosować do wielkości swojego kapitału na rachunku.

Różnica w depozycie zabezpieczającym jest spora, bo jak widać:

1. Dla 1 mikrolota (wolumen 0,01), czyli 1.000,00 EUR na parę walutową EUR/USD, dźwignia 1:30, depozyt zabezpieczający wynosi 152,71 PLN
2. Dla 1 lota (wolumen 1,00), czyli 100.000,00 EUR na parę walutową EUR/USD, dźwignia 1:30, depozyt zabezpieczający wynosi 15.271,55 PLN

Od czego zależy depozyt zabezpieczający u Brokera XTB?

Podsumowując, możemy powiedzieć, że każdy broker reguluje zasady dotyczące depozytu zabezpieczającego zgodnie z ogólnie obowiązującymi przepisami prawa i regulacjami, oraz swoimi wewnętrznymi zasadami biznesowymi. Wszystkie informacje muszą być zawarte w komplecie dokumentacji umowy rachunku rzeczywistego. XTB stosuje  tzw. elastyczne wymagania dotyczące depozytu zabezpieczającego. Poziom depozytu zabezpieczającego jest różny w zależności od różnych klas instrumentów finansowych i związanego z nimi ryzyka.

Wśród wielu czynników mających wpływ na ustalony poziom depozytu zabezpieczającego do najistotniejszych możemy zaliczyć:

Wielkość wolumenu zawieranej transakcji. Depozyt zabezpieczający to procent od wartości transakcji zatem im wyższa kwota transakcji, tym wyższy kwotowo depozyt.  Dodatkowo dla niektórych bardzo zmiennych, czyli generujących duże ryzyko instrumentów finansowych wielkość depozytu zabezpieczającego może wzrastać procentowo w zależności od różnych czynników

Stosowana dźwignia finansowa. Dźwignia finansowa w XTB jest różna dla różnych klas aktywów, a do tego różna na różnych rodzajach rachunków, gdzie zależy – najogólniej mówiąc od poziomu umiejętności inwestora i wielkości zajmowanych przez niego pozycji na rynku. Dźwignia na standardowym rachunku, przeznaczonym dla początkujących i średniozaawansowanych inwestorów wynosi 1:30 na parach walutowych, co oznacza, że depozyt zabezpieczający wynosi 3,33% od kwoty transakcji. Dźwignia na rachunku dla klienta profesjonalnego wynosi nawet 1:200 na parach walutowych i w tym przypadku depozyt zabezpieczający będzie wynosił tylko 0,50% wartości transakcji

Zmienności rynkowej. Wraz ze wzrostem ryzyka pojawienia się luk cenowych, zmienności rynkowej spowodowanej różnymi czynnikami (ekonomicznymi, politycznymi etc.) może wzrosnąć wymagany depozyt zabezpieczający w celu zabezpieczenia płynności na rachunku

W celu zabezpieczenia przed zmiennością rynkową i jej konsekwencjami w postaci np. braku płynności na rachunku XTB stosuje dwustopniową procedurę bezpieczeństwa: Margin Call i Stop-Out. W tej procedurze:

1. Gdy łączny poziom naszego kapitału na rachunku spadnie do poziomu wartości depozytu zabezpieczającego, broker wezwie nas z poziomu xStation 5 i innych wskazanych środków komunikacji automatycznej do uzupełnienia poziomu kapitału na naszym rachunku. Margin-Call pojawia się, gdy poziom twojego kapitału to 100 procent depozytu zabezpieczającego
2. Jeżeli poziom naszych środków na rachunku będzie dalej spadał i spadnie poniżej kolejnego wyznaczonego poziomu, to zlecenie przynoszące największą stratę, lub nawet wszystkie nasze otwarte zlecenia, zostanie automatycznie zamknięte. Poziomem zamykającym pozycję, Stop-Out level, jest spadek naszego kapitału do poziomu 50 procent łącznego depozytu zabezpieczającego

Plusem takiego podejścia do wymagań dotyczących depozytu zabezpieczającego w XTB jest przede wszystkim większa elastyczność i możliwość dostosowania poziomu depozytu zabezpieczającego do naszych indywidualnych potrzeb, możliwości finansowych i strategii gry inwestycyjnej. Dzięki temu możemy stosować bardziej zróżnicowane strategie inwestycyjne, dostosowane do naszych możliwości, co z kolei zwiększa szanse na osiągnięcie lepszych wyników.

Musimy jednak pamiętać, że wymagania dotyczące depozytu zabezpieczającego mają swoje zagrożenia i należy zwrócić na nie uwagę. Przede wszystkim, w przypadku nieodpowiedniego zarządzania depozytem zabezpieczającym, możemy być narażeni na straty finansowe. 

Jeżeli nie zwracamy uwagi na zmienność warunków rynkowych i niestałość trendów, procedura Margin Call i Stop-Out level może doprowadzić w sytuacji dużej zmienności na rynku do szybkiego zamknięcia pozycji, co z jednej strony może skutkować dodatkowymi kosztami dla nas jako inwestorów, ale w skrajnych warunkach uchronić nas przed dużymi stratami i ujemnym saldem rachunku.

Platforma xStation 5 systematycznie monitoruje poziom depozytu zabezpieczającego w stosunku do naszego kapitału własnego, co pozwala unikać strat i kontrolować otwarte pozycje. W połączeniu z narzędziami typu stop-loss, czy take-profit możemy w płynny sposób zarządzać ryzykiem inwestycyjnym, a pełny zestaw, zintegrowanych w xStation 5 narzędzi daje duży komfort przy podejmowaniu decyzji handlowych i zarządzaniu otwartymi pozycjami.